Συλλογή ΠΑΕ ΠΑΟΚ. Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού Δήμου Καλαμαριάς. Θεσσαλονίκη, Κεντρική Μακεδονία, Ελλάδα. 1930

Ασπρόμαυρη φωτογραφία από το 1930 απαθανατίζει νεαρούς ποδοσφαιριστές του ΠΑΟΚ σε χαρακτηριστική παράταξη, με τις σκούρες φανέλες και τα λευκά σορτς να σχηματίζουν την εμβληματική εμφάνιση της ομάδας στις πρώτες δεκαετίες της λειτουργίας της. Το στιγμιότυπο φέρει όλα τα στοιχεία του ερασιτεχνικού αλλά βαθιά παθιασμένου ποδοσφαίρου της εποχής: φυσικός αγωνιστικός χώρος, απουσία υποδομών και ταπεινά υλικά, μα και αξιοπρέπεια, αυτοπεποίθηση και συλλογικό πνεύμα. Οι παίκτες, περισσότερο έφηβοι παρά άνδρες, εκπέμπουν έναν δυναμισμό νεανικής προσδοκίας.

Η φωτογραφία, από τη συλλογή της ΠΑΕ ΠΑΟΚ και καταχωρισμένη στο Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού, τεκμηριώνει τη διαρκή σύνδεση του συλλόγου με τις μικρασιατικές ρίζες του και τον κοινωνικό ρόλο που διαδραμάτισε στον προσφυγικό πληθυσμό της Θεσσαλονίκης. Οι ομάδες της εποχής, πέρα από τον αγωνιστικό χαρακτήρα τους, λειτουργούσαν ως εστίες ταυτότητας και ενσωμάτωσης για τους νέους πρόσφυγες, οι οποίοι μέσω του αθλητισμού οικοδομούσαν νέες μορφές κοινότητας και προσωπικής αξιοπρέπειας στη νέα τους πατρίδα.