Συλλογή ΠΑΕ ΠΑΟΚ. Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού Δήμου Καλαμαριάς. Θεσσαλονίκη, Κεντρική Μακεδονία, Ελλάδα. 1930

Τρεις ποδοσφαιριστές του ΠΑΟΚ απαθανατίζονται χαμογελαστοί και περήφανοι σε στάση αγωνιστικής ετοιμότητας, φορώντας την ιστορική ασπρόμαυρη ριγωτή φανέλα της ομάδας, γύρω στο 1930. Η φωτογραφία, τυπικής σύνθεσης και αυστηρής συμμετρίας, διασώζεται στο Ιστορικό Αρχείο Προσφυγικού Ελληνισμού και προέρχεται από τη συλλογή της ΠΑΕ ΠΑΟΚ, τεκμηριώνοντας την πρώιμη παρουσία και διαμόρφωση του συλλόγου σε μια εποχή όπου η έννοια του αθλητισμού ήταν άμεσα συνδεδεμένη με την προσφυγική ταυτότητα και την κοινωνική ενσωμάτωση.

Η έκφραση των παικτών, γήινη και ανεπιτήδευτη, συνδυάζει τη χαρά της συμμετοχής με την αίσθηση του καθήκοντος. Η φανέλα με τις κάθετες ρίγες και το σκούρο σορτς αποτελούν τα πρώιμα σύμβολα ενός σωματείου που θα εξελισσόταν σε ιστορικό θεσμό της Βόρειας Ελλάδας. Η παρουσία τους σε φωτογραφικό τεκμήριο της εποχής φανερώνει τη σημασία της τεκμηρίωσης του συλλογικού βιώματος των προσφύγων μέσω του αθλητισμού, με το ποδόσφαιρο να γίνεται όχημα κοινωνικής κινητικότητας, ελπίδας και ταύτισης για τους εκτοπισμένους που έχτιζαν τη νέα τους ζωή στη Θεσσαλονίκη.