Η σιδηροδρομική γέφυρα του ποταμού Αξιού το 1912, την οποία κατέστρεψε ο οθωμανικός στρατός κατά την αποχώρηση του προς τη Θεσσαλονίκη. Μουσείο Φωτογραφίας ''Χρήστος Καλεμκερής'' Δήμου Καλαμαριάς. Καρτ Ποστάλ. Κεντρική Μακεδονία, Ελλάδα.

Η σιδηροδρομική γέφυρα του ποταμού Αξιού, εμβληματικό τεχνικό έργο στρατηγικής σημασίας στη Μακεδονία, δεσπόζει στο βάθος της εικόνας, με φανερά τα σημάδια της καταστροφής που προκάλεσε ο οθωμανικός στρατός κατά την υποχώρησή του προς τη Θεσσαλονίκη τον Οκτώβριο του 1912. Στο προσκήνιο, ελληνικές δυνάμεις με έφιππους στρατιώτες και άμαξες επιχειρούν δύσκολη διάβαση του ποταμού από πρόχειρα περάσματα, προκειμένου να συνεχίσουν την πορεία τους προς την απελευθέρωση της πόλης. Τα άλογα, οι καρότσες και οι άνδρες παλεύουν με τα νερά του φουσκωμένου ποταμού, σε σκηνή που αποτυπώνει το επείγον, την αβεβαιότητα και τη φυσική δυσκολία της προέλασης.

Η καταστροφή της γέφυρας από τους Οθωμανούς είχε στόχο να καθυστερήσει την ελληνική προέλαση, αναδεικνύοντας τη σημασία των σιδηροδρομικών υποδομών στον έλεγχο των μετακινήσεων και της επικοινωνίας. Η μεταλλική κατασκευή με τα ημικυκλικά τόξα υπήρξε ένα από τα τεχνολογικά επιτεύγματα της περιόδου, ενσωματωμένο στο δίκτυο των Ανατολικών Σιδηροδρόμων. Η εικόνα συνδυάζει τον αγώνα δρόμου της ελληνικής στρατιάς, τη φθορά του πολέμου και την αποφασιστικότητα για την ανακατάληψη της Θεσσαλονίκης, λίγες ημέρες πριν την οριστική ενσωμάτωσή της στο ελληνικό κράτος.