Το Βελεστίνο Μαγνησίας τον 19ο αιώνα

Κατά την Επανάσταση του 1821 σημαντικό γεγονός υπήρξε η επίθεση των επαναστατών του Πηλίου εναντίον των Οθωμανών του Βελεστίνου και η σύγκληση προς τιμήν του Ρήγα της συνέλευσής τους στο Βελεστίνο, που αποκλήθηκε ''Βουλή της Θετταλομαγνησίας'', στις 11 Μαΐου 1821, με πρόεδρο τον Άνθιμο Γαζή και γραμματέα τον Φίλιππο Ιωάννου. Τα οθωμανικά όμως στρατεύματα κατέφθασαν από τη Λάρισα και κατέστρεψαν το Βελεστίνο. Μετά την απόφαση της πρεσβευτικής συνδιάσκεψης της Κωνσταντινουπόλεως, την 24η Μαΐου 1881, η Θεσσαλία ενσωματώθηκε στο Ελληνικό Κράτος. Κατά τη γενόμενη στη συνέχεια πρώτη απογραφή, ο πληθυσμός του Βελεστίνου ανερχόταν σε 856 άτομα. Ο πληθυσμός αυξήθηκε ταχύτατα και στην απογραφή του 1889 ανήλθε στους 2.389 κατοίκους. Σημαντική ήταν επίσης η ανάπτυξη το 1882 των υδρόμυλων και η δημιουργία του πρώτου στη χώρα εργοστασίου, συνδυάζοντας ατμοκίνηση και υδραυλική ενέργεια για την παρασκευή αρίστης ποιότητας αλεύρων. Στο Βελεστίνο διεξήχθησαν οι μόνες νικηφόρες μάχες κατά τον Ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897, ωστόσο, ο πόλεμος είχε καταστρεπτικά αποτελέσματα για τον οικιστικό ιστό της κωμόπολης, ιδιαίτερα εκεί όπου διεξήχθησαν οι πολεμικές επιχειρήσεις κατά τον Απρίλιο του 1897, καθώς και στο εργοστάσιο αλεύρων και ειδών μακαρονοποιίας. 

Εικονιζόμενη φωτογραφία: Πανοραμική άποψη της κωμόπολης του Βελεστίνου Μαγνησίας στα τέλη του 19ου αιώνα. ©Μουσείο Φωτογραφίας ''Χρήστος Καλεμκερής'' Δήμου Καλαμαριάς.