Η Προτομή του Αλέξανδρου Δελμούζου στη Θεσσαλονίκη

Αλέξανδρος Δελμούζος ( 1880-1956)

Ο Αλέξανδρος Δελμούζος υπήρξε ένας από τους πιο σημαντικούς παιδαγωγούς και εκπαιδευτικούς μεταρρυθμιστές της Ελλάδας, με ουσιαστική συμβολή στη διαμόρφωση της νεοελληνικής εκπαίδευσης. Γεννήθηκε στην Άμφισσα και σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Στη συνέχεια συνέχισε τις σπουδές του στη Γερμανία, όπου ήρθε σε επαφή με τις σύγχρονες εκπαιδευτικές ιδέες της εποχής.

Η επαγγελματική του πορεία ξεκίνησε το 1908, όταν ανέλαβε τη διεύθυνση του Παρθεναγωγείου του Βόλου, το οποίο έγινε κέντρο πειραματικής διδασκαλίας και προώθησης της δημοτικής γλώσσας στην εκπαίδευση. Το σχολείο αυτό αποτέλεσε σημείο αναφοράς, καθώς εισήγαγε καινοτόμες παιδαγωγικές πρακτικές, προσανατολισμένες στην αναγέννηση του ελληνικού σχολείου και τη σύνδεσή του με την κοινωνία. Το έργο του Δελμούζου αντιμετώπισε έντονες αντιδράσεις από συντηρητικούς κύκλους της εποχής, οι οποίες κορυφώθηκαν με τη "Δίκη του Ναυπλίου" το 1914, όπου κατηγορήθηκε μεταξύ άλλων εκπαιδευτικών, για προώθηση αντεθνικών και αντιθρησκευτικών ιδεών. Αν και αθωώθηκε, οι πιέσεις τον οδήγησαν σε παραίτηση από το Παρθεναγωγείο.

Για εννέα χρόνια υπηρέτησε ως καθηγητής παιδαγωγικής στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης [1929-1934 και 1936-1938] και το 1929 ίδρυσε το Πειραματικό Σχολείο του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Ο Δελμούζος διαδραμάτισε καθοριστικό ρόλο στη μεταρρύθμιση του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος και συνέβαλε στη θεμελίωση του θεσμού του εκπαιδευτικού δημοτικισμού.

Εικονιζόμενη φωτογραφία: Μπρούτζινη προτομή του Αλέξανδρου Δελμούζου τοποθετημένη έξω από το Πειραματικό Σχολείο Θεσσαλονίκης. Είναι  έργο του γλύπτη Ευθύμιου Καλευρά.