Το Ελληνοϊταλικό Μέτωπο του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην Αλβανία (1940-1941)

Η προσάρτηση της Αλβανίας από την Ιταλία το 1939 ήταν η πρώτη ένδειξη για το στρατηγικό της προσανατολισμό και το σχέδιο της να εισβάλει στην Ελλάδα. Ο τορπιλισμός της ''Έλλης'' (15 Αυγούστου 1940) ήταν το έναυσμα για τη πολεμική σύγκρουση που πλησίαζε. Στις 28 Οκτωβρίου του 1940 ο Μουσολίνι απαιτεί με τελεσίγραφο τη στρατιωτική κατοχή της Ελλάδας ως εγγύηση της ουδέτερης στάσης της. Ο Ιωάννης Μεταξάς, που κυβερνούσε δικτατορικά από το 1936, αρνήθηκε την παράδοση της Ελλάδας και απάντησε με τη γαλλική φράση ''Alors, c ‘ est la guerre'', που σημαίνει ''Πόλεμος λοιπόν''. Οι εχθροπραξίες ξεκίνησαν και μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου οι ελληνικές δυνάμεις κατάφεραν να αντιμετωπίσουν την ιταλική εισβολή και να αποτρέψουν την κατάληψη των κομβικών οδικών σημείων που θα επέτρεπαν τη διείσδυση στη Θεσσαλία και τη Μακεδονία. Ακολούθησε επίθεση σε όλους τους τομείς του μετώπου και απελευθέρωση πολλών ελληνικών πόλεων της Βορείου Ηπείρου μέσα σε βαριά κακοκαιρία.

Το υποβρύχιο ''Παπανικολής'' στο Ιόνιο Πέλαγος κατόρθωσε να βυθίσει ιταλικά μεταγωγικά πλοία που μετέφεραν ενισχύσεις και πολεμικό υλικό στις ιταλικές δυνάμεις της Αλβανίας. Στα τέλη του 1940 οι Ιταλοί βρίσκονταν 60 χλμ. πίσω από τα ελληνοαλβανικά σύνορα. Ακολούθησε η συντριβή της ιταλικής ''εαρινής επίθεσης''. Ο ανώτερος ιταλικός εξοπλισμός δεν στάθηκε ικανός να αλλάξει την ισορροπία ούτε οι αριθμητικά υπέρτερες ιταλικές δυνάμεις, καθώς 16 ελληνικές μεραρχίες κατόρθωσαν να ακινητοποιήσουν 27 ιταλικές. Οι ελληνικές νίκες προκάλεσαν τον θαυμασμό μέσα σε μια Ευρώπη, όπου η μοναδική συμμαχική δύναμη που παρέμενε ελεύθερη από τις Δυνάμεις του Άξονα ήταν η βομβαρδισμένη Βρετανία.

Εικονιζόμενη φωτογραφία: Φωτογραφία Έλληνα στρατιώτη από το Ελληνοϊταλικό Μέτωπο στην Αλβανία, 1940-1941. ©Κεντρική Υπηρεσία των Γενικών Αρχείων του Κράτους (Γ.Α.Κ.).