Το Οχυρό Ρούπελ της Γραμμής Μεταξά στις Σέρρες

Το Οχυρό Ρούπελ της Γραμμής Μεταξά αποτελεί αμυντικό συγκρότημα κατά μήκος των ελληνοβουλγαρικών συνόρων. Κατασκευάστηκε το 1914 στους δυτικούς πρόποδες του όρους Τσιγγέλι στον ποταμό Στρυμόνα και μαζί με το Οχυρό Παλιουριώνες εξασφάλιζαν τη στενωπό του Ρούπελ. Κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο το οχυρό δέχτηκε τη σφοδρή επίθεση των Γερμανών, όταν οι δυνάμεις τους εισέβαλαν στην ελληνική επικράτεια από τη Βουλγαρία. Η γερμανική επίθεση ξεκίνησε τα χαράματα της 6ης Απριλίου 1941. Οι βομβαρδισμοί από αέρος με Στούκας, αλλά και αυτοί του γερμανικού πυροβολικού δεν είχαν σημαντικό αντίκτυπο στη θωράκιση του Ρούπελ. Παράλληλα, οι συνεχόμενες επιθέσεις των γερμανικών ταγμάτων ορεινού πολέμου αντιμετωπίζονταν επιτυχώς. Παρά τις επαναλαμβανόμενες επιχειρήσεις και την κατάληψη ορισμένων υψωμάτων, το Ρούπελ παρέμενε ανέπαφο. Οι απώλειες των Γερμανών ήταν σημαντικές και η άμυνα των Ελλήνων υποδειγματική. 

Τελικά, οι Γερμανοί εισέβαλαν στην Ελλάδα, μέσω της Γιουγκοσλαβίας, στις 9 Απριλίου 1941, από όπου προχώρησαν και κατέλαβαν τη Θεσσαλονίκη αποκόπτοντας από την υπόλοιπη Ελλάδα τη Στρατιά της Ανατολικής Μακεδονίας που υπερασπιζόταν το Ρούπελ και τα υπόλοιπα τα οχυρά. Την ίδια ημέρα το απόγευμα, Γερμανοί διαπραγματευτές, γνωρίζοντας τη συνθηκολόγηση της Θεσσαλονίκης, ζήτησαν την παράδοση του Ρούπελ φτάνοντας σε αυτό με μια λευκή σημαία. Τότε ήταν που ο αντισυνταγματάρχης Γεώργιος Δουράτσος που δε γνώριζε για τη συνθηκολόγηση έδωσε την ιστορική απάντηση, ''Τα οχυρά δεν παραδίδονται. Καταλαμβάνονται''. 

Το πρωί της 10ης Απριλίου ο διοικητής των οχυρών Στρατηγός Κωνσταντίνος Μπακόπουλος έλαβε διαταγή κατάπαυσης του πυρός από το Ελληνικό Γενικό Στρατηγείο. Ήταν μια κίνηση τακτικής που είχε σκοπό να αποτρέψει τον βομβαρδισμό της Θεσσαλονίκης. Τότε και μόνο τότε, ο Στρατηγός Μπακόπουλος διαπραγματεύτηκε ένα έντιμο τέλος των εχθροπραξιών, διασώζοντας όλους τους άνδρες του, οι οποίοι βγήκαν με πλήρη εξάρτηση από το τα οχυρά και τα πολυβολεία το μεσημέρι της ίδια μέρας. 

Εικονιζόμενη φωτογραφία: Έλληνες στρατιώτες της φρουράς του Οχυρού Ρούπελ αποχωρούν συντεταγμένα από το οχυρό, μετά την παράδοσή του, 10 Απριλίου 1941. ©Μουσείο Φωτογραφίας ''Χρήστος Καλεμκερής'' Δήμου Καλαμαριάς.