Το Μνημείο του Λυσικράτους στην Αθήνα

Χορηγικό μνημείο με μορφή μικρού κυκλικού ναΐσκου κορινθιακού ρυθμού κτισμένο στην δυτική πλευρά της Οδού Τριπόδων στην Αθήνα, από τον Λυσικράτη, το 335-334 π.Χ., όπως αναφέρει επιγραφή που υπάρχει στο επιστύλιο του. Εδράζεται επάνω σε ένα τετραγωνικό βάθρο από πωρόλιθο, πλευράς 2,93 μ., με έξι κορινθιακούς κίονες από πεντελικό μάρμαρο ανάμεσα σε υμήττιους ορθοστάτες, που αποτελούν και τα πρώτα παραδείγματα κορινθιακού ρυθμού στην Αθήνα. Στη ζωφόρο του απεικονίζεται θεματολογία που σχετίζεται με τον θεό Διόνυσο, ενώ η στέγη του είναι μονολιθική με φυλλωτή την άνω επιφάνεια που κορυφώνεται σε βάση υπό μορφή ακάνθου. Στη βάση αυτή είχε στηθεί ο χορηγικός τρίποδας του μνημείου. 

Το μνημείο, που ήταν γνωστό και ως ''Φανάρι του Διογένη'', είχε προσαρτηθεί το 1669 στο γειτονικό Μοναστήρι Καπουτσίνων και αξιοποιήθηκε από τους μοναχούς ως αναγνωστήριο και βιβλιοθήκη, αφού είχαν μετακινήσει τον ένα ορθοστάτη για να ανοίξουν είσοδο. Η μονή καταστράφηκε κατά την Ελληνική Επανάσταση. Σήμερα αποτελεί το κέντρο ενδιαφέροντος της ομώνυμης πλατείας και είναι το καλύτερα σωζόμενο παράδειγμα χορηγικού μνημείου της αρχαίας Αθήνας. 

Εικονιζόμενη φωτογραφία: Το Μνημείο του Λυσικράτους στην Αθήνα το 1878. ©Μουσείο Φωτογραφίας ''Χρήστος Καλεμκερής'' Δήμου Καλαμαριάς.